انسان برترين سيستم ايمني خارجي را داراست كه همان عقل ،تفكر ، تدبير و برنامه ريزي مي باشد.
از آنجا كه عوامل اصلي موثر در ايجاد حوادث، سهل انگاري و عدم آگاهي شهروندان يك جامعه مي باشد بالا بردن فرهنگ ايمني مستلزم توجه و شناخت به عمق خطر ، اصول پيشگيري ، درك پديده هاي آتش و عكس العمل هاي اوليه به هنگام حريق و حادثه مي باشد.
به منظور مقاوم نمودن ساختمان ها و سازه ها در مواجهه با حريق هاي اتفاقي يا عمدي ، اهميت و نقش برنامه ريزي توسط سازمان هاي آتش نشاني در اين زمينه، و در نهايت، جلوگيري از زيان هاي معنوي و مادي، مي توان با به كارگيري سه روش ذيل به ايمني لازم دست يافت:
1ـ شناخت علل به وجود آمدن حريق و كوشش براي جلوگيري از بروز آن.
2ـ شناسايي دلايل رشد و گسترش حريق و كوشش براي مصون و محفوظ ماندن در مقابل آن.
3ـ يادگيري اداره كردن حريق و كوشش براي كنترل و خاموش نمودن آتش سوزي.
ضوابط مربوط به ارتفاع ساختمان ها و عرض ترافيكي گذرهاي اطراف پلاك

رديف عرض ترافيكي گذر حداكثر ارتفاع مجاز
كمتر از 6 متر دو طبقه روي پيلوت
متر سه طبقه روي پيلوت
متر چهار طبقه روي پيلوت
متر پنج طبقه روي پيلوت
متر لغايت 22 (بن بست) شش طبقه روي پيلوت
متر و بيشتر(بن باز) محدوديت ندارد
متر و بيشتر (بن بست) محدوديت ندارد
ضوابط مربوط به مسير و دستگاه پله اضطراري :
حداكثر ارتفاع ساختمان 30 متر يا 9 طبقه روي پيلوت دستگاه پله اصلي بعنوان دستگاه پله اضطراري مد نظر قرار گيرد، به نحوي كه دستگاه پله از ايستگاه مشترك ورودي واحدها و آسانسور در طبقات كاملا“ جداسازي گردد.
  از ارتفاع بيش از 30 متر يا بيشتر از 9 طبقه روي پيلوت ضروري است دو دستگاه پله به نحوي در نظر گرفته شود كه در طبقات به يكديگر راه داشته باشند يكي از دستگاه پله ها با فاصله از دستگاه پله ديگر و در ضلع مجاور فضاي آزاد بوده و به در ايزوله دود خود بسته شو مجهز ميگردد.
ساختمانهاي با 3 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 8 واحد، ساختمانهاي با 4 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 6 واحد و ساختمانهاي با 5 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 3 واحد و ساختمانهاي 6 طبقه روي پيلوت و بيشتر حتي با يك واحد در هر طبقه مشمول بند 1 ميشوند.
براي ساختمانهاي خاص طبق نظر كارشناس سازمان آتش نشاني .
حداقل تعداد خروجي هاي مورد نياز براي فضاهاي بزرگ و همچنين حداقل عرض خروجيها مطابق جدول صفحه بعد محاسبه گردد.
عرض خروجي تعداد اشتغال كنندگان (نفر) تعداد خروجي تعداد اشتغال كنندگان (نفر)
 

رديف

عرض ترافيكي گذر

حداكثر ارتفاع مجاز

1-2

كمتر از 6 متر

دو طبقه روي پيلوت

2-2

6 متر

سه طبقه روي پيلوت

3-2

8 متر

چهار طبقه روي پيلوت

4-2

10 متر

پنج طبقه روي پيلوت

5-2

12 متر لغايت 22 (بن بست)

شش طبقه روي پيلوت

6-2

12 متر و بيشتر(بن باز)

محدوديت ندارد

7-2

22 متر و بيشتر (بن بست)

محدوديت ندارد

ضوابط مربوط به مسير و دستگاه پله اضطراري :

حداكثر ارتفاع ساختمان 30 متر يا 9 طبقه روي پيلوت دستگاه پله اصلي بعنوان دستگاه پله اضطراري مد نظر قرار گيرد، به نحوي كه دستگاه پله از ايستگاه مشترك ورودي واحدها و آسانسور در طبقات كاملا“ جداسازي گردد.

از ارتفاع بيش از 30 متر يا بيشتر از 9 طبقه روي پيلوت ضروري است دو دستگاه پله به نحوي در نظر گرفته شود كه در طبقات به يكديگر راه داشته باشند يكي از دستگاه پله ها با فاصله از دستگاه پله ديگر و در ضلع مجاور فضاي آزاد بوده و به در ايزوله دود خود بسته شو مجهز ميگردد.

ساختمانهاي با 3 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 8 واحد، ساختمانهاي با 4 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 6 واحد و ساختمانهاي با 5 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 3 واحد و ساختمانهاي 6 طبقه روي پيلوت و بيشتر حتي با يك واحد در هر طبقه مشمول بند 1 ميشوند.

براي ساختمانهاي خاص طبق نظر كارشناس سازمان آتش نشاني .

حداقل تعداد خروجي هاي مورد نياز براي فضاهاي بزرگ و همچنين حداقل عرض خروجيها مطابق جدول صفحه بعد محاسبه گردد.
 

عرض خروجي

تعداد اشتغال كنندگان (نفر)

تعداد خروجي

تعداد اشتغال كنندگان (نفر)

80 cm

1 تا 50

1

1 تا 50

90 cm

51 تا 110

2

51 تا 500

100cm

111 تا 170

3

501 تا 1000

110cm

171 تا 220

4

1001 تا 2000

120 cm

221 تا 240

5

2001 تا 4000

130 cm

241 تا 260

6

4001 تا 7000

140 cm

261 تا 280

7

7000تا 11000

150 cm

281 تا 300

 

160 cm

301 تا 320

 

170 cm

321 تا 340

 

ضوابط مربوط به موتور خانه تاسيسات :

طراحي موتورخانه تاسيات خارج از زيربنا و در صورت عدم امكان ،مجاور يك جبهه به فضاي آزاد با پنجره به فضاي آزاد در نظر گرفته شود.
موتور خانه تاسيسات در جوار چاه آسانسور ، دستگاه پله و سالن اجتماعات قرارنگيرد و در صورت عدم امكان ، ديوار مشترك بين آنها مقاوم حريق باشد .
داكت مستقل براي لوله هاي تاسيسات ، كابلهاي برق و دودكشها در نظر گرفته شود .
ضوابط مربوط به سيستم اعلام كننده حريق:
براي ساختمان ها كه نياز به راه دسترسي يا پله اضطراري داشته باشند و ساختمان هاي صنعتي ، انبار ها ،.. اداري، عمومي. سينماها، سالن هاي اجتماعات مراقبتي، درماني، اقامتي عمومي، مجتمع هاي تجاري و اماكن پر مخاطره ضروري است.
ضوابط مربوط به استعلام از سازمان آتش نشاني و نظريات كارشناسي:
با توجه به موقعيت ، كاربري ؤ شرايط ساختمان ها ضروري است هر يك از ساختمان ها به طور مستقل جهت اخذ نظريات كارشناسي و تشكيل پرونده و حفظ سوابق براي اضطراري و بررسي علل حريق و حادثه از سازمان آتش نشاني استعلام گردد.

دستورالعمل مربوط به موتورخانه تاسيسات:

درنظر گرفتن در فلزي و آستانه زير در برابر موتور موتور خانه.
در نظر گرفتن تهويه به تناسب حجم موتور خانه.
كليه ديگهاي تحت فشار داراي سوپاپ اطمينان باشد.
سيم كشي هاي برق به صورت تو كار يا از داخل لوله مخصوص عبور نمايند.
روشنائيها از نوع مخصوص حفازدار باشند.
موتورخانه تاسيسات به تجهيزات ايمني و آتش نشاني زير نظر كارشناس مجهز گردند.
مجهز به كف شوي باشد.
حداقل 3/1 فضاي موتورخانه به صورت فضاي پرت منظور شود.

دستورالعمل مربوط به خاموش كننده دستي و چرخ دار آتش نشاني:
نصب خاموش كننده 6 كيلويي دي اكسيد كربن (co2 ) مجاز تابلو اصلي برق ضروري است.
نصب خاموش كننده پودر و گاز درجه دار جنب در موتور خانه و انبارها و داخل هر واحد تجاري ضروري است.
سيستم اطفاء حريق اتوماتيك زير نظر كارشناسان آتش نشاني مشخص گردد.
تعداد و نوع خاموش كننده هاي دستي و چرخ دار توسط كارشناسان آتش نشاني در مرحله پايان كار مشخص گردد.
دستورالعمل مربوط به نازك كاري و دكوراسيون داخلي ساختمان ها
عدم استفاده از مواد قابل اشتعال ( از قبيل موكت) داخل راهرو ها و دستگاه پله اضطراري و يا ايستگاه هاي ورودي واحد هاو سقف.
عدم استفاده از مواد قابل اشتعال جهت دكوراسيون و نازك كاري سالن هاي اجتماعات ، سينماها و راههاي دسترسي اضطراري در كليه ساختمان ها.

دستورالعمل مربوط به سيستم اعلام حريق
هر يك از ساختمان ها كه نياز به راه دسترسي اضطراري يا پله اضطرار داشته باشند ، ساختمان هاي صنعتي ، انبارها ، عمومي، اداري سينماها و سالنهاي اجتماعات، مراقبتي ، درماني ، اقامتي عمومي، مجتمع هاي تجاري و اماكن پر مخاطره.
قبل از اجرا ضروري است طرح سيستم حريق به تاييد سازمان آتش نشاني برسد.

دستورالعمل مربوط به استعلام از سازمان آتش نشاني و نظريات كارشناسي

با توجه به موقعيت، نوع كاربري و شرايط ساختمان ها ضروري است براي هر يك از ساختمان ها به طور مستقل از سازمان آتش نشاني استعلام گردد. جهت اخذ نظريات كارشناسي و ارائه طريق، تشكيل پرونده، حفظ سوابق براي مواقع بروز آتش سوزي و حادثه و راهنمائي نيروهاي عملياتي بر اساس آن توسط ستاد فرماندهي ، بررسي علل حريق و حادثه.