علل کلی وقوع حوادث در زمان ساخت و ساز
علل كلي وقوع حوادث
اعمال نا ايمن و شرايط ناايمن از جمله عوامل اصلي بروز حوادث مي باشند. شرايط ناايمن از نامناسب بودن وضعيت و يا سيستم کاري ناشي مي شوند ، در حالي که اعمال ناايمن نقصهاي فردي هستند که سلامت وايمني افراد را به خطرمي اندازند.
الف- اعمال ناايمن
اعمال ناايمن و سهل انگاري هاي فردي از تلفيق موارد زير بدست مي آيند:
· رفتارهاي نا مناسب
· عدم آگاهي کافي
· عدم مهارت کافي
· عدم نظارت کافي
· عدم توانايي در انجام کار
در زير نمونه هايي از اعمال نا ايمن آورده شده است:
× عدم رعايت دستورالعمل هاي تعيين شده
× عدم پيروي از موازين قانوني
× عدم ايجاد حفاظت لازم
× عدم اعلام خطر و يا هشدار
× عدم استفاده از وسايل استحفاظي فردي
× بي احتياطي و سهل انگاري
× حمل نادرست بار
× چرخاندن و بازي كردن با ابزار دستي
× پوشيدن لباسهاي گشاد در هنگام كار با ماشين ها و قطعات چرخان
× ايستادن و نشستن روي بار
× استفاده از ابزار ناقص
× دويدن و شوخي كردن در هنگام كار
× حمل بشكه هاي محتوي مواد شيميايي بصورت غلطان
× استفاده از ابزار ناقص و معيوب
× سوارشدن بر وسايل نقليه كه صندلي براي نشستن ندارند مانند عقب وانت،روي گلگيرتراكتور، كناره هاي جراثقال و غيره
ب- شرايط ناايمن
شرايط ناايمن در جنبه هاي مختلف محيط کار ظاهر مي گردند. براي مثال برخي از آنها عبارتند از:
× شرايط محيطي(ميزان نور ، نوفه و ارتعاش ، گرد و غبار ، دود)
× عدم دسترسي مناسب افراد به راه هاي خروجي در مواقع حريق
× روش هاي کاري خطرناک
× بکار بردن روش هاي نامناسب در ارائه اطلاعات ، تعليم و آموزش افراد و همچنين در سرپرستي آنها
× ضبط و ربط ضعيف
× داربست بدون حفاظ
× لغزنده بودن محيط كار
× تهويه نامناسب
× انبار كردن مواد نامناسب
× ناقص بودن دستگاهها و ماشين آلات
× عدم وجود نرده ايمني در مكانهايي كه احتمال سقوط افراد يا اشياء وجود دارد.
× ابزار ناقص و معيوب
× عدم تناسب جرثقيل با باري كه بلند مي نمايد.
× نداشتن معاينة فني جراثقال
× نداشتن ضامن قلاب جراثقال
برخي از حوادثي که در عمليات CONSTRUCTION روي مي دهند:
1- سقوط افراد ، که مواردي از آن عبارتند از:
× سقوط افراد از روي داربست
× سقوط افراد از روي نردبان
× سقوط افراد از بلندي و ساختمانها
× سقوط افراد از روي وسايل نقلية سنگين و سبك
× سقوط افراد به درون كانال و گودال
× سقوط افراد در اثر برخورد با موانع موجود در كف سايت
× سقوط افراد با اصابت بار (لنگر بار)
× سقوط در اثر بهم خوردن تعادل بدن
2- سقوط اشياء ، که مواردي از آن عبارتند از:
× سقوط اشياء از بلندي و ارتفاع
× سقوط اشياء به درون گودال و كانال
× سقوط اشياء در اثر بلند كردن نادرست بار در كف سايت يا هنگام بار از ماشين
× سقوط بار به دليل فرسوده شدن سيم بکسل جراثقال
3- حوادث مربوط به ماشين آلات ، تجهيزات و جابجايي آنها
برخي از ماشين آلات و تجهيزات مورد استفاده در عمليات construction عبارتند از:
× تجهيزات حفاري،كمپرسورهاي هوا،تجهيزات و سيلندرهاي جوشكاري
× ماشين آلات زنجيري نظير جرثقيل ها و دستگاههاي شمع كوب و بالابرهاي زنجيري
× ماشين آلات غير زنجيري نظير تراکتورها و غيره
× ابزارهاي قدرتي نظير چكش بادي
4- حوادث متفرقه که به تعدادي از آنها در زير اشاره شده است:
× قدم گذاشتن روي اجسام نوك تيز نظير ميخ بيرون آمده از تخته هاي چوبي
× خطر ابزارهاي دستي نظير چكش،بيل و آچارها
× فرو ريختن گودال و كانال
× برق گرفتگي
× صدمات وارده به گوش
× كشيده شدن ستون فقرات هنگام كشيده شدن طناب
× پيچ خوردن پا و دست و بدن هنگام جابجا كردن بارهاي سنگين
× سوختگي در اثر تماس با تجهيزات جوشكاري و حمل قير
× شكستن سنگ ماشين سنگ زني بدليل عدم تطابق دور سنگ با ماشين
× شكستن سنگ ماشين سنگ زني بدليل گيردادن سنگ در شكاف
× شكستن سنگ ماشين سنگ زني بدليل داشتن ترك و بازرسي ننمودن آن
برخي مقررات عمومي ايمني داربست :
× تمام داربست ها و تجهيزات آنها بايد مطابق با استاندارد باشند.
× قبل از انجام هر کاري داربست ها بايد توسط اشخاص ماهر چک شوند.
× داربست ها و نردبان هايشان بايد داراي نور کافي براي بالا رفتن و کار در هنگام تاريکي باشند.
× كف داربست بطور كامل بوسيلة تخته ها فرش شود .
× حفاظ هاي داربست كامل باشند.
× داربست حتما داراي دو رديف حفاظ باشد.
× تخته هاي داربست حتما در طرفين داربست به چهار چوب بسته شوند.
× ميله هاي داربست از انتهاي داربست بيرون نزده باشند.
× استفاده از داربست هاي موقت مثل بشکه و جعبه ممنوع مي باشد.
× براي بالا رفتن داربست بايستي نردبان مناسب به آن بسته شود.
× پايه داربست بايد كفشك لاستيكي داشته باشد.
برخي مقررات عمومي ايمني نردبان :
× اگر طول نردبان 4 متر است، فاصله آن از پاي ديوار يك متر باشد.
× پاي نردبان حتما با طناب به محلي بسته شود.
× قبل از استفاده از نردبان از سالم بودن آن اطمينان حاصل نمائيد.
× هرگز نردبان را رنگ نزنيد.
× پايه هاي نردبان را روي سطح صاف و هموار قرار دهيد.
× نردبان ها بايد بصورت افقي حمل و جابجا گردند.
× محوطه بالاي محل قرار گرفتن نردبان بايد عاري از خطر خطوط برق وغيره باشد.
× در زماني که شدت وزش باد زياد است از نردبان بالا نرويد.
× استفاده دو نفر بطور همزمان از يک نردبان ممنوع مي باشد.
× استفاده از نردبان هايي با پله هاي شکسته يا افتاده ، ريل هاي شکسته يا تکه شده و ساير ساختار معيوب ممنوع مي باشد.
× نردبانهاي کشوئي بايد حداقل سه پله همپوشي داشته باشند.
× هرگز روي سکو يا پله آخر نردبان نايستيد.
شرايط لازم جهت پيشگيري از حوادث:
1- آموزش
2- ايجاد شرايط ايمني محيط كار و رعايت مقررات ايمني
3- در اختيار قراردادن وسايل ايمني
4- مراقبت از افراد توسط مسئولين ايمني و آتش نشاني
چنانچه چهار شرط فوق برقرار شود تقريبا تمامي حوادث قابل پيشگيري است.