ایمنی در جوشکاری و برشکاری
درعمليات جوشکاری شناخت دقيقتر ازتجهيزات و دستگاههای جوشکاری جهت انجام کار ايمن بسيار مفيد ميباشد بدينمنظور ويرايش جديدی از انواع جوشکاری و ایمنی تهيه گرديده است که اميد است سودمند واقع گردد.
انواع جوشکاری
1- اکسی استيلن (گازی ، استیلن ، کاربید ، اکسیژن ) نیز گفته می شود . در این فرایند از انرژی شیمیایی مشعل شعله جوشکاری برای ذوب کردن لبه های قطعات فلزی و متصل کردن آنها به یکدیگر استفاده می شود.
2- قوس دستی با الکترود فلزی(MMA) که از این پس آن را جوشکاری قوس دستی می نامند.
3- قوس با الکترود تنگستنی ( TIG)
4- قوس با الکترود فلزی (MIG)
5- مقاومتی : در این فرایند از اثر گرمایش ناشی از مقاومت فلز در برابر عبور جریان برق برای ذوب کردن فلزاتی که باید به هم متصل شوند استفاده میشود.
در جوشکاری اکسی استيلن ميبايست به اين نکات توجه داشت:
نکته مهم:استیلن تحت فشار ناپایدار است . بنابر این برای نگهداری استیلن در کپسول آن را در یک ماده شیمیایی به نام استون حل می کنند .
در ضمن داخلش یک فضای متخلخل است ، زیرا اگر کپسول بر حسب تصادف به صورت موضعی گرم شد گاز استیلن ناگهان در تمام کپسول تجزیه نخواهد شد و انفجار روی نخواهد داد.
فشار کپسول پر گاز استیلن 5/1 مگا پاسکال است و هر کپسول ، بسته به اندازه آن ،بین 7/5 متر مکعب و 6/8 متر مکعب گاز استیلن دارد.
1- همواره بايد از وجود شير هيدروليکی يکطرفه بين مشعل و مولد گاز استيلن اطمينان حاصل نمود زيرا اين وسيله باعث جلوگيری از انتشار شعله به مخزن ميگردد.
2- لوله های حامل استيلن را نبايد از فلز مس ساخت زيرا مس در مجاورت استيلن ترکيب منفجره ای به نام استيليد مس تشکيل می دهد ، اين لوله ها معمولا فولاديند.
3- اکسيژن با روغن به شدت آتش زا ميباشد لذا به هيچ عنوان با دست آغشته به روغن، شير کپسول اکسيژن را باز يا بسته نکنيد.
4- هیچگاه از کبریت جهت روشن کردن مشعل گاز استیلن استفاده نکنید تجهیزات مانند لباس کار ایمنی ،شلوار کار ایمنی ، پیش بند چرمی ، دست کش چرمی ، کفش چرمی ، پابند وعینک جوشکاری به همراه کلاه ایمنی استفاده کنید.
5- هرگز با وسیله ای که طرز کار آن را نمیدانید و آموزش لازم را ندیده اید کار نکنید.
6- شیر مانع برگشت شعله : با نصب شیر مانع برگشت شعله در تجهیزات جوشکاری و برشکاری گازی می توان از جوشکار و تجهیزات جوشکاری در برابر خطر انفجار مخلوط گاز و اکسیژن محافظت کرد این شیر ها بلافاصله بعد از رگولاتور بسته می شود.
7- صرفه جوی گاز : وسیله ای است که وقتی کار جوشکاری به طور لحظه ای به اتمام می رسد آن را روی پلان صرفه جوی قرار میدهند و صرفه جو باعث قطع شدن اکسیزن می شود .
8- پس زدن و برگشت شعله: هر وقت با این حوادث روبرو شدید شیر را فورا ببندید یا از شیر های یکطرفه استفاده کنید .
نکات مهم در روشهای مختلف جوشکاری:
در بعضی از کاربردهای جوشکاری مثل جوشکاری فلزاتی همچون آلومینیوم و منیزیم باید از جریان AC استفاده کرد و اغلب با روش TIG جوشکاری می شوند ، هنگامی که از دستگاههای فرکانس بالا برای راه اندازی قوس الکتریکی استفاده می کنید ، ایجاد جرقه ای بین الکترود تنگستنی و سطح پوست سبب سوختگی شدید و برق گرفتگی میشود.
ورق گالوانيزه:
در جوشکاری ورق گالوانيزه بايد دقت کافی داشت زيرا بخارات اين فلز ميتواند سبب ابتلای جوشکار به عارضه تب بخار روی شود برای جوشکاری اين نوع ورق به مدت طولانی بايداز ماسک اکسيژن استفاده کرد.
مس:
فضای محيط جوشکاری را تهويه کنيد زيرا جوشکاری مس بخارات سمی ايجاد مي کند.
ضخامت کابل:
نبايد از کابل کم قطر برای جوشکاری استفاده کنيد چرا که جريان زياد باعث گرم و يا حتی ذوب شدن آن ميشود.
اتصال به زمين(ارت):
برای همه موارد لازم است تا قطعه کار از لحاظ الکتريکی با پتانسيل زمين هم سطح شود.
از لوله کشی مايعات و گازهای قابل احتراق نبايد برای کابل برگشت و يا اتصال زمين استفاده کرد.
ميزان مصرف گاز استيلن:
ازآنجايي که گاز استيلن در هنگام استفاده کردن به آرامی از استن جدا ميشود، نبايدطوری از کپسول استيلن استفاده کرد که در هر ساعت بيشتر از يک چهارم ظرفيت کل کپسول از آن خارج شود زيرا سرعت بالاتر سبب خواهد شد که استن همراه با گاز استيلن خارج شود و هنگام کار کردن باعث مشکلات ديگری گردد.
اهميت تهويه هوا:
در جوشکاری با گاز،گرمای حاصله توسط عمل شيميايی ايجاد ميشود در نتيجه مسائل زير در مورد آنها وجود دارد:
1- هوای پيرامون شعله بيشتر صرف سوختن گاز در مخروط خارجی شعله ميگردد.
2- پس از سوختن استيلن دی اکسيد کربن در فضای جوشکاری ايجاد ميگردد.
3- همچنين پس از سوختن استيلن اکسيد ازت نيز بوجود مي آيد و وارد فضا ميگردد.
در نتيجه با توجه به سه موضوع فوق بايد تهويه فضا انجام گيرد به خصوص در محيطهای بسته مثل تانکرها و مخازن.