بهداشت ، ایمنی و محیط زیست در محیط کار

در سال 1600 ميلادي سميون ستون هلندي يک ارابه بدون اسب ساخت که عامل حرکت آن باد بود و ساعتي 10 کيلومتر سرعت داشت ، در خط مستقيم حرکت مي‌کرد و 28 نفر را حمل مي‌نمود . بعد از آن تلاش‌هاي زيادي شد تا در سال 1883 کارل بنرز آلماني به ساختن موتور‌هاي گازي و نفتي پرداخت و موتور‌هاي دوزمانه را اختراع کرد ، سه سال بعد امتياز ساختن موتور‌هاي چهار چرخه را به‌دست آورد . اين اتومبيل‌ها 10 تا 15 کيلومتر در ساعت سرعت داشتند . کاربراتور کلاچ و رادياتور از جمله وسايلي بودند که در اين اتومبيل‌ها به کار رفت .

استفاده از لاستيک براي چرخ‌هاي اتومبيل عامل موثري در تکامل اتومبيل شد زيرا اگر اين ماده در اتومبيل به کار مي‌رفت شايد اين وسيله‌هاي تندرو نبودند ، امروزه به‌علت نياز روز‌افزون به اين وسيله مهم و حياتي شاهد پيشرفت‌هاي زيادي در امر توليد ، تنوع ، زيبايي ، آسايش و بخصوص سرعت زياد در اين وسيله هستيم .

 صنعت اتومبيل‌سازي تحول عظيمي در زندگي اقتصادي و اجتماعي مردم پديد آورده ولي بر مشکلات ترافيکي و آلودگي محيط زيست بسياري از شهر‌ها افزوده است . با توجه به توليد انبوه ماشين و سرعت زياد و تردد بي‌شمار در جاده‌ها و بزرگ‌راه‌ها همه روزه حوادث ناگواري رخ مي‌دهد که علاوه بر خسارات مالي و تبديل اتومبيل‌هاي زيبا به آهن‌پاره‌هاي بي مصرف جان بسياري را به مخاطره مي‌اندازد ؛ به طوري که بيم و هراس از بروز حوادث رانندگي در جاده‌ها ارزش لذت سفر را از مردم گرفته است . ناگفته نماند که اتومبيل‌ها و جاده‌ها به هر شکل و وضعيتي که باشند رانندگان در پيشگيري و تبديل اين حوادث نقش عمده‌اي را به عهده خواهند داشت . اگر راهنمايي‌هاي مندرج در اين کتابچه دقيقاً بوسيله رانندگان به مرحله اجرا گذارده شود ، تصادفات موتوري به حداقل ممکن تقليل خواهد يافت . انجام دستورالعمل‌هاي ذکر شده براي رانندگان بسيار آسان و قابل درک مي‌باشد و هدف آن است که از تصادفات وسايل نقليه که حاصل آن مرگ‌و مير و رنج انسان‌ها است جلوگيري شود ، نزديک‌شدن به اين هدف انساني با درک مسئوليت  و تبعيت از اصول ايمني در هر شرايطي ميسر است .

چگونه از تصادفات رانندگي پيشگيري کنيم :

پيشگيري از تصادفات رانندگي نياز به تمرين ، مهارت ، رعايت دقيق مقررات راهنمايي و رانندگي ، تمرکز هواس و حفظ خونسردي دارد توجه و رعايت نکات زير نقش موثري در پيشگيري از تصادفات دارد .

1- راننده خوب :

راننده خوب کسي است که در هر شرايطي اعم از بي توجهي رانندگان ديگر ، شرايط جوي يا وضعيت بد جاده ، همواره به گونه‌اي عمل نمايد که موقعيتي براي

وقوع تصادف بوجود نياورد .

2- بازديد‌هاي ايمني :

بازديدهاي ذکر شده در ذيل بايد توسط راننده روزانه انجام‌ گيرد :

×           اندازه‌بودن فشار باد لاستيک‌ها

×           سالم‌ بودن چراغ‌هاي اصلي و راهنما

×           اندازه‌گيري بنزين ، روغن و آب

×           سالم‌ بودن شيشه‌ شوي

×           سالم‌ بودن برف‌پاکن

×           سالم‌ بودن بوق

×           تميز‌ بودن آينه‌ها و شيشه‌ها

×           ترمز : در اولين ‌فرصت پس از حرکت ترمز‌ها را آزمايش کنيد .

×           فرمان :‌فرمان‌ را از نقطه نظر آزاد بودن يا سفتي بازديد کنيد .

×           حالت راننده : آيا خود شما هيچ ناراحتي نداريد و در حالي هستيد که وظيفه رانندگي را به‌ خوبي انجام دهيد .

3- وضعيت صندلي راننده :

 صندلي راننده بايد طوري قرار گيرد که اگر روي پدال‌هاي ترمز و کلاچ فشار آورد زانو کمي خم شود . اين عمل به راننده براي کنترل بهتر اتومبيل امکان می

 ‌دهد .

4- استفاده از آينه‌ها :

×      آينه چشم سوم راننده است ، آينه را طوري تنظيم کنيد که حداکثر ديد را در عقب اتومبيل داشته باشيد .

×   از گذاشتن اشياء و يا چسبانيدن علامت‌ها به شيشه‌هاي عقب و جلو خودداري کنيد . اين عمل ديد و تشخيص شما را در رانندگي کاهش مي‌دهد .

5- استفاده‌ از ترمز دستي :

 ترمز دستي غالباً براي پارک کردن و يا توقف در چهارراه‌ها مورد استفاده قرار مي‌‌گيرد .

6- فرمان :

حالت دست‌ها روي فرمان بايد در وضعيت 10: 10 قرار گيرد . هرگز دست‌ها را به‌صورت ضربدري روي فرمان قرار ندهيد و از حرکت آزادانه فرمان جلوگيري کنيد .

7- تمرکز حواس :

×      در موقع رانندگي به هيچ‌وجه نبايد فکر و حواس شما بر چيز‌هاي ديگر بجز رانندگي ومعطوف گردد .

×      ‌ از صحبت کردن با سرنشينان اتومبيل خودداري فرمائيد .

×               از جست‌و‌جوکردن و يا خواندن مطلب در موقع رانندگي جداً خودداري نمائيد

8- علامت دادن :‌

×         ‌علامت دادن بدان منظور است که شما مسير حرکتتان را به ديگران اطلاع مي‌دهيد . در موقع علامت دادن استاندارد راهنمائي و رانندگي را رعايت کنيد .

×   علامت را به‌موقع و طوري بدهيد که براي ديگران قابل فهم باشد ،  به‌خاطر داشته باشيد که بد علامت دادن بهتر از علامت ندادن است .

9- کنترل سرعت :

سرعت بايد متناسب با ديد و تشخيص وضع راه و شرايط جوي باشد.

10- زمان واکنش :

 زمان عکس‌العمل افراد متفاوت بوده و رابطه مستقيم با وضع روحي و قدرت تمرکز حواس فرد دارد . در شرايط عادي زمان واکنش انسان سالم حدود 7/0 ثانيه مي‌باشد ، به عبارت ديگر اگر با سرعت 50 کيلومتر در حال حرکت باشيد در صورت مشاهده مانع قبل از آنکه فشاري به پدال ترمز وارد کنيد ، اتومبيل شما مسافتي معادل 10 متر را با همان سرعت طي مي‌کند . در شرايط مناسب و با سرعت پنجاه‌ کيلومتر در ساعت اتومبيل پس از طي مسافت در حدود بيست و پنج متر پس از ترمز کردن متوقف مي‌گردد .

11- سرعت مجاز :

راننده خوب هميشه از مقررات و سرعت مجاز تعيين شده تبعيت مي‌کند ، در محوطه طرح هاي پتروشيمي سرعت مجاز 30 كيلومتر در ساعت مي باشد.

12- پيش بيني در حرکت :

 پيش بيني کافي قبل از آنکه راننده در شرايط و محيط حادثه گرفتار شود او را براي مانورهاي بعدي راهنمايي مي‌کند .

13- رعايت فاصله :

 توصيه مي‌شود که به نسبت هر 15 کيلومتر سرعت فاصله خود را به اندازه طول يک اتومبيل با وسيله نقليه جلويي حفظ نماييد .

14- در تقاطع و چهار‌راه ها :

در محل‌هايي که تابلو ايست نصب و جاده نيز خط‌کشي شده است بايد پشت خط توقف نموده و پس از حصول اطمينان از بي‌ خطر بودن حرکت نماييد .

15- گردش و يا تغيير مسير :

 گردش به سمت چپ و يا راست اگر با دقت و احتياط انجام نگيرد اغلب منجر به تصادف مي‌شود بنابراين قبل از گردش يا تغيير مسير بايد به نکات ذيل توجه کنيد :

×           در مورد تعيين مسير تصميم بگيريد

×           به آينه‌ها نگاه کنيد و وسائط نقليه پشت را در نظر داشته باشيد .

×           علامت دهيد و به آهستگي در مسير قرار گيريد .

16- در فلکه‌ها :

حق تقدم هميشه با اتومبيلي است که در سمت راست ما قرار دارد.

17- فوريت‌ها :

 به اتومبيل‌هاي سرويس‌هاي فوري و ضروري مانند آمبولانس ، ماشين‌هاي آتش‌نشاني و غيره راه بدهيد .

18- علائم راهنمايي و رانندگي :

            به دقت علائم راهنمايي و رانندگي را ياد بگيريد اين علائم براي ايمني شما و ديگران تهيه شده است .

19- رانندگي در اتوبان :

 شرايط ورود بدون خطر به اتوبان داشتن اعتماد به‌نفس ، مهارت کافي و همچنين همراهي با ديگر رانندگان در اتوبان مي‌باشد بخاطر داشته باشيد که از سمت راست حرکت کنيد و در جاده‌هاي خيس اصطکاک لاستيک در سرعت بيش از 60 کيلومتر خيلي کم مي‌شود درموقع بارندگي و وزش باد از سرعت خود بکاهيد و هميشه براي خود فضا و موقعيت ايمني را پيش بيني کنيد بخاطر داشته باشيد که اگر فاصله شما با اتومبيل‌هاي جلو و پشت سر براي هر 15 کيلومتر سرعت کمتر از طول يک ماشين باشد در صورت برخورد يکي از اتومبيلهاي جلويي همه اتومبيل‌ها به هم برخورد خواهند نمود چنين تصادفي براي 25 اتومبيل پشت سر هم اتفاق افتاده است اگر با سرعت زياد و مدت متوالي در اتوبان‌ها رانندگي مي‌کنيد حتماً از لاستيک‌هاي خود اطمينان داشته باشيد و در صورتيکه با سرعت 100 کيلومتر در ساعت لاستيک چرخ جلو ماشين پاره شود ممکن است اتومبيل شما 8 مرتبه به دور خود بغلطد . توجه داشته باشيد که بعد از مدتي رانندگي با سرعت زياد وقتي از اتوبان خارج شديد سرعت 60 کيلومتر در نظر شما سرعتي معادل 15 کيلومتر به نظر مي‌آيد .

20- تصادفات اجتناب پذير :

×           تصادف موقع عقب‌ زدن

×           تصادف در تقاطع و چهار‌راهها

×           تصادف با عابر پياده ، هميشه براي گذشتن عابر پياده توقف جايز است هرچند حق تقدم نداشته باشد .

×           تصادف و برخورد با ماشين جلو

×           تصادف در اثر تغيير جهت مسير

×     تصادف در اثر وضع مکانيکي اتومبيل :‌ وظيفه راننده است که به وضع مکانيکي اتومبيل خود کاملاً واقف بوده و با در نظر گرفتن وضع فني آن اقدام به رانندگي کند . نگهداري و مراقبت از اتومبيل وظيفه اصلي راننده است .

×          تصادفاتي که به شرائط بد آب و هوايي نسبت داده مي‌شود .

21- رانندگي در شب :

آمار تصادفات مهلک نشان مي‌دهد که در ساعت‌هاي بين 5 تا 8 بعد از ظهر تعداد تصادفات مرگ‌ آور و شديد افزايش مي‌يابد . متخصصان ايمني مي‌گويند وقتي غروب نزديک مي‌شود رانندگان بدون در نظر گرفتن اين تغيير روشنايي روش خود را تعديل نمي‌دهند و اين باعث تصادف مي‌شود .

22- اقدامات ايمني رانندگي :

q                  در شب هميشه 15 کيلومتر سرعت خود را تقليل دهيد .

q            بعلت کاهش قدرت بينايي در شب ، در صورت نياز از پارکينگ و يا شانه خاکي جاده استفاده نماييد و از مسير و راه عبور اتومبيل‌ها خارج باشيد و همچنين چراغ‌هاي احتياط را روشن بگذاريد .

q                  حق تقدم عابران پياده را رعايت کرده و از رفتار نا مطمئن آنها غافل نمانيد.

q                  با اتومبيل جلو فاصله بيشتري را رعايت کرده و متوجه علائم آن باشيد .

q                  هنگام رودر رو شدن با اتومبيل مقابل و يا قرار گرفتن پشت اتومبيل ديگران از نور پايين استفاده کنيد .

q                  در صورت احساس خستگي و خواب آلودگي از رانندگي خودداري نماييد .

q         وضعيت نامناسب هوا ، تاريکي و کاهش ديد خطر تصادف را افزايش مي‌دهد ، در چنين شرايطي با حداقل سرعت رانندگي کنيد .

q         با نظر انداختن به کناره دست راست جاده و يا خط سفيد وسط جاده از تاثير نامطلوب نور شديد اتومبيل‌‌هاي روبرو به چشمان خودتان جلوگيري نمائيد .

q                  در فاصله غروب تا طلوع آفتاب از چراغ‌هاي نوربالا استفاده کنيد .

q                  هميشه شيشه جلو چراغ‌هاي اتومبيل را تميز نگه‌ داريد .

q         در موقع سبقت گرفتن ، ارزيابي مسافت اتومبيل مقابل با نور چراغ‌ها عمل نادرستي است . بايد اطمينان بيابيد که براي سبقت گرفتن و عبور فرصت و زمان کافي داريد .

q                  به علائم اخطاري کنار جاده دقيقاً توجه نموده و به آنها عمل نمائيد .

23- ايمني و رابطه آن با سرعت :

آيا مي‌دانيد که تفاوت کشش ترمز در راه آسفالت خشک ، خيس و يخبندان در صورتي‌که لاستيک‌ها ، چراغ‌ها ترمزها کاملاً سالم و خوب باشند بسيار زياد است .

جدول زير مقايسه بين اين سه‌ حالت در سرعت‌هاي متفاوت را نمايش مي‌دهد .